1. LED en halogeen: de verschillende lichttechnieken
De halogeenlamp was lange tijd de wat energiebesparendere opvolger
van de oorspronkelijke gloeilamp, die vanaf 2009 stap voor stap werd verboden. Door een soortgelijk warmwit licht en de dimbaarheid kon
halogeenverlichting de standaard gloeilamp in veel huishoudens vervangen.
Tegelijk ontstond er al een nieuwe alternatieve verlichtingsbron: de LED. In tegenstelling tot halogeenlampen wekken deze het licht niet op als een
zogenaamde temperatuurstraler (met bijbehorende warmteontwikkeling), maar als licht emitterende diode.
In het begin waren LED-verlichtingsmiddelen door hun hoge prijs niet de
eerste keuze. Vanaf 2016 verbood de EU echter de verkoop van halogeenlampen in de
standaardvorm voor E27, E14 en overige fittingen om de moderne LED bij de mensen in huis te brengen.
2. Halogeen door LED vervangen: geld besparen en het milieu beschermen
Maar, wat maakt LED nu zoveel beter dan halogeen? Enerzijds verbruikt een LED-verlichtingsmiddel in vergelijking tot de
traditionele halogeenlamp circa 75% minder stroom. Het vervangen van halogeen door LED verlaagt dus de energiekosten in
de huishouding en leidt ertoe dat de jaarlijkse energieafrekening duidelijk lager uitvalt.
Maar, LED verbruikt niet alleen minder energie; het heeft ook een
duidelijk langere lange levensduur dan de halogeen opponent. Een halogeenlamp heeft een gemiddelde levensduur van circa 2.000 uur en LED-verlichting minstens 10.000 uur. Dit betekent bij 2,7 branduren per dag een levensduur van 10 jaar. Aangezien de prijs duidelijk lager is geworden, ontziet LED op lange
termijn zowel het milieu als de portemonnee.
3. Halogeenperen vervangen: hoe vind ik de juiste LED?
Als je hebt besloten de peren te vervangen, moet je de passende LED
voor je verlichting vinden. Dat is niet zo heel moeilijk: draai gewoon de oude lichtbron uit de fitting
en oriënteer je daaraan. Want elke LED met dezelfde fitting past ook in de fitting waar tot voor
kort nog een halogeenlamp brandde. De meeste LED's zijn inmiddels retrofit; ze hebben behalve dezelfde lampvoet ook dezelfde maat kolf.
4. Is LED-licht niet veel te koud?
Het antwoord hierop is duidelijk: nee! Van LED-lampen werd lang gezegd dat hun licht onaangenaam koud en
fel is, maar de LED-techniek heeft zich snel ontwikkeld en aangepast aan de behoefte van de consument. Ze branden inmiddels met dezelfde lichtkleur als gloeilampen, namelijk 2.700 kelvin. Mittlerweile gibt es sogar LED Retro-Lampen mit Farbtemperaturen von 1.800 Kelvin – dieses warmgoldene Licht entspricht der Lichtfarbe von Kerzen und wird von vielen Menschen als besonders angenehm und gemütlich wahrgenommen.
5. Kan ik mijn lampen nog dimmen, als ik ze vervang door LED-lampen?
Talloze LED's kun je, net als de halogeen tegenhanger, heel makkelijk
dimmen. Deze zijn gekenmerkt zijn als dimbaar en er bestaan lijsten welke typen
dimmers compatible zijn. Een wandschakelaar met dimfunctie is zelfs overbodig, omdat LED lampen
met een handige 3-fasen dimfunctie worden gekozen – deze veranderen de helderheid trapsgewijs bij het in- en uitschakelen. Met afstandsbedieningen, spraakbesturing of natuurlijk met de app kun je smart LED-lampen dimmen.
6. Kleurrijke lichtsferen creëren met LED
Met de smart LED-verlichtingsmiddelen kun je veel meer dan alleen de
helderheid instellen. De RGB- of RGBW-instelling creëert kinderlijk eenvoudig een unieke sfeer
bij het tv kijken met je gezin en vrienden of een romantische kleurstemming voor speciale gelegenheden.
7. Bijzonder geval: halogeen inbouwspots – zo werkt het vervangen van halogeen door LED
Het vervangen van oude halogeenlampen naar nieuwe LED-inbouwspots
is wat gecompliceerder dan het vervangen van de gangbare peren, maar nog steeds goed te doen.
De belangrijkste punten op een rij:
- Oriënteer je bij de lamp aan je oude halogeen plafondlamp; het verlichtingsmiddel en ook de lampvoet moeten hetzelfde zijn.
- Als je jouw lampen later wilt dimmen, kijk dan al bij het kopen of de dimbaarheid op de verpakking wordt vermeld.
- Om na het overstappen op LED ook dezelfde helderheid te garanderen, kies je LED-inbouwspots met hetzelfde aantal lumen als je oude spot.
- Houd er rekening mee dat nieuwe LED-plafondspots mogelijkerwijze de minimum belasting van de trafo niet meer genereren. Het maximale vermogen van de trafo wordt in volt-ampère (=VA) of in watt (=W) aangegeven, deze waarden komen overeen. Je nieuwe LED's moeten bij elkaar opgeteld minstens de ondergrens van de belasting, maar maximaal 60% van de mogelijke maximale belasting bereiken. Hoeveel watt je nieuwe verlichtingsmiddelen hebben, zie je op de verpakking.
Hoe je de plafondspots uiteindelijk kunt vervangen en je huis voorziet van
de nieuwste techniek, zie je in onze video van Jens.
Overzicht voor het verwisselen van halogeen naar LED
- Oriënteer je aan je oude halogeen als je een nieuwe LED lamp wilt plaatsen. Kies gewoon dezelfde vorm en dezelfde lampvoet.
- Als je wilt dat je lampen net als voorheen dimbaar zijn, let er dan op dat je LED is gekenmerkt als "dimmable" – dat is bij LED namelijk niet standaard.
- LED verbruikt gemiddeld 75% minder stroom dan een gebruikelijke halogeenlamp en heeft ook een vijf maal langere levensduur. Het milieu en je portemonnee zullen je dankbaar zijn!
- Bij inbouwspots moet je rekening houden met de minimale en maximale belasting van je trafo. Kies LED-inbouwspots die qua wattage opgeteld tussen de minimale belasting van de oude trafo en maximaal 60% liggen. Haalt je LED-verlichting deze waarde niet, dan heb je een nieuwe trafo
- nodig.
1. LED en halogeen: de verschillende lichttechnieken
2. Halogeen door LED vervangen: geld besparen en het milieu beschermen
3. Halogeenperen vervangen: hoe vind ik de juiste LED?
4. Is LED-licht niet veel te koud?
5. Kan ik mijn lampen nog dimmen, als ik ze vervang door LED-lampen?
6. Kleurrijke lichtsferen creëren met LED
7. Bijzonder geval: halogeen inbouwspots – zo werkt het vervangen van halogeen door LED
Overzicht voor het verwisselen van halogeen naar LED